Index van Gelijkenissen

Een index van de gelijkenissen die in de soetras voorkomen. De meeste gelijkenissen zijn van de Boeddha afkomstig. Als een gelijkenis door iemand anders is uitgesproken, wordt dat vermeld. Deze index is overigens niet compleet, daar niet alle suttas vertaald zijn.

Zie ook de alfabetische index van soetras

-a-

aapje (het bijkleuren van een aapje) (door de burger Upali)
aardewerk (het lichaam is breekbaar als aardewerk)

-b-

baby (die een onoverwinnelijke asceet is)
baby (die vastgebonden is en zichzelf later vrijmaakt)
bananenboom (is leeg, zonder inhoud en zonder essentie)
berg (de wind kan een berg niet overweldigen)
berg (de wijze is als op de top van een berg, de dwazen in de vlakte beziend)
bezoek (eten en drinken geven aan vrienden die op bezoek komen)
bladeren in de hand en in het bos (van welke zijn er meer?)
blinde man (wordt bedrogen met een vieze, oude lap stof)
blinde man (als een behandeling hem niet geneest, is de moeite voor niets geweest)
blinde man (als de bedrogen blinde man weer kan zien, weet hij dat hij werd bedrogen)
bloem (een mooie bloem die kleurig maar niet geurig is, en een andere bloem die zowel kleurig als geurig is)
bloemen (prijzenswaardige eigenschappen van de Boeddha) (door de burger Upali)
bloemen (men kan veel bloemenkransen vlechten uit een grote hoop bloemen)
bloemschikker (een vaardige bloemschikker)
boom (een boom van puur hardhout staat stevig overeind) (door Vacchagotta)
boom (de wind overweldigd een zwakke boom)
boot (water in een lekkende boot)
bouwvakker (die een dikke pen met een dunne pen ergens uitslaat)
bubbels (zijn leeg, zonder inhoud en zonder essentie)

-c-

castratie (iemand willen castreren maar dan zelf gecastreerd worden) (door Nigantha Nataputta)

-d-

dak (regen dringt een slecht dak wel binnen, maar een goed dak niet)
deuren van twee huizen (zelf zien dat iemand een huis via de deur verlaat en vervolgens het tweede huis binnengaat)
dief (op heterdaad betrapt) (door Ratthapala)
dood (nalatigen zijn alsof reeds dood)
dorpje (een slapend dorpje door een vloedgolf bevangen)
draaibank (een bediener van een draaibank weet waar hij mee bezig is)

-e-

eiland (een eiland voor zichzelf maken, welk geen vloed kan overstromen)

-f-

fruit (dat van de boom valt) (door Ratthapala)
stof (fijn stof tegen de wind in werpen)

-g-

Ganges (de rivier de Ganges helt, neigt en stroomt naar de zee)
gloeiworm (straalt en schittert meer dan een edelsteen)
god (een mens die als jonge god wedergeboren is, verlangt niet naar 'menselijk' zintuiglijk geluk omdat hij een hogere vorm van geluk ervaart)
goocheltruc (is leeg, zonder inhoud en zonder essentie)
goudsmit (kan elke vorm maken die hij wil)

-h-

herinnering van een bezoek aan een dorp (wanneer men weer thuis aangekomen is)
herder (een herder die andermans koeien telt)
herten (kudde herten die door een jager belaagd, of door een weldoener geholpen wordt)
hertenjager (zet een valstrik maar het hert trapt er niet in)
honingbij (een honingbij neemt nectar van de bloem, maar laat de geur en kleur van de bloem intact)
hoofd staat in brand
hout (als het lichaam sterft is het onbruikbaar, als een rottend stuk hout)

-i-

ivoorbewerker (kan elke vorm maken die hij wil)

-k-

karkas (een karkas om de nek gehangen: afschuwelijk!)
karrewiel (lijden volgt je zoals een karrewiel het paard)
kleed (het lichaam bedekt met een wit kleed)
koeienherder tijdens het hete seizoen (hoeft slechts op te letten)
koeienherder tijdens het regenseizoen (moet meer actief zijn)
kop van een slang (met je voet vermijden)

-l-

licht schijnen in de duisternis (zodat wie ogen hebben kunnen zien) (door discipelen)
liefde van een moeder voor haar enig kind
lijk (dat aangevreten wordt door wilde dieren)
lijk (een skelet dat langzaamaan vergaat)
lopen (een man die eerst snel loopt en vervolgens langzaam)
lotus (een lotus groeit op een vuilnisbelt)
luchtspiegeling (is leeg, zonder inhoud en zonder essentie)

-m-

maan (straalt en schittert meer dan de ochtendster)
maan (die vanachter de wolken te voorschijn komt)
maansverduistering (door mist, wolken, rook, stof en Rahu)
meer (gevuld met koel bronwater uit ondergrondse bron)
meer in een gebergte (met helder water - men kan zien wat er op de bodem ligt)
meisje (het mooise meisje van het land)
melaatse (verkrijgt enige voldoening uit het bekrabben van zijn wonden)
melaatse (als hij genezen is benijdt hij melaatsen niet om hun medicijnen)
melaatse (als hij genezen is wil hij niet terug naar de gloeiende houtskool)

-o-

ochtendster (straalt en schittert meer dan een groot vuur)
ogen uitsteken (iemand de ogen willen uitsteken, waarna de eigen ogen worden uitgestoken) (door Nigantha Nataputta)
olifant (een olifant die het spel 'hennep-wassen' speelt) (door de burger Upali)
olielamp (straalt en schittert meer dan een gloeiworm)
olielamp (olie bijgieten zodat de lamp nog lang zal branden) (of niet)
openbaren (wat verborgen is openbaren) (door discipelen)
overeind zetten (wat gevallen is overeind zetten) (door discipelen)

-p-

paard (de wijze gaat voort als een razendsnel paard)
pijlenmaker (die een pijl rechtmaakt)
plekje (op de huid van iemand die dol is op versiering)
pottenbakker (kan elke vorm maken die hij wil)

-r-

rietstengel (uit de schede van het riet trekken)
rijkdom (het 'waakzaam zijn' is een enorme rijkdom)

-s-

schaduw (geluk is als je schaduw die je nooit verlaat)
schelp (een religieus leven zuiver als een gepoleiste schelp)
schuim (is leeg, zonder inhoud en zonder essentie)
slachter die vlees verkoopt (lichaamsdelen liggen los van elkaar langs de weg)
slang (een slang uit de afgeworpen huid halen)
smaragd (het analyseren van de eigenschappen ervan)
smaragd (straling en schittering van een smaragden edelsteen)
sterk (een sterke man kan een zwakke man bedwingen)
sterk (een sterke man die zware objecten heen en weer kan slepen en sleuren) (door de burger Upali)

-t-

trompetter (makkelijk te horen)

-v-

vestingstad (de geest die gevestigd is als een vestingstad)
vijver met lotussen (de lotussen zijn doordrenkt van koel water)
vis (die op het droge is geworpen)
vogel (die slechts zijn vleugels met zich meeneemt)
vuilnisbelt (de menigte is als een vuilnisbelt)
vuur (waar gaat vuur heen als het uitgaat?)
vuur (hout op een groot vuur gooien zodat het nog lang zal branden) (of niet)
vuur (een groot vuur straalt en schittert meer dan een olielamp)
vuur (de wijze is als een vuur dat alle ketens verbrand)

-w-

weg (de weg wijzen aan wie verdwaald is) (door discipelen)

-z-

zak gevuld met granen (kijken wat er in de zak zit)
zalfpotje (nieuw beschilderd zalfpotje)
zeepbel (een zeepbel is geen wezenlijk iets)
zeeppoeder (waarin water opgenomen wordt maar zelf niet druppelt)
zien (iets niet willen zien en de ogen afwenden)
zon (straalt en schittert meer dan de maan)
zonsverduistering (door mist, wolken, rook, stof en Rahu)
zwaard (uit de schede trekken)

Deze index in nog in opbouw. Heeft U opmerkingen over deze index? laat het me weten.